Học tiếng Trung ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều bạn trẻ Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh giao lưu kinh tế, văn hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc ngày càng mở rộng. Tuy nhiên, rất nhiều người khi bắt đầu học tiếng Trung đều có chung một câu hỏi: Học tiếng Trung khó nhất là gì? Và làm thế nào để vượt qua những thách thức này?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá các khó khăn phổ biến nhất mà người học tiếng Trung gặp phải, đồng thời tìm hiểu một số bí quyết để việc học tiếng Trung trở nên hiệu quả hơn.
1. Phát âm tiếng Trung – “cửa ải” đầu tiên làm nhiều người nản chí
Một trong những điểm khiến nhiều người cảm thấy “choáng” khi mới học tiếng Trung chính là hệ thống phát âm và thanh điệu. Khác với tiếng Việt hay tiếng Anh, tiếng Trung có tới 4 thanh điệu (đôi khi tính cả thanh nhẹ là 5), mỗi từ phát âm sai thanh điệu sẽ dẫn đến nghĩa hoàn toàn khác nhau.
Ví dụ: từ “ma” trong tiếng Trung có thể là mẹ, cây gai dầu, ngựa, mắng hay câu hỏi tuỳ theo thanh điệu (mā, má, mǎ, mà, ma).
Nỗi ám ảnh thanh điệu: Hầu hết người mới bắt đầu học tiếng Trung đều bối rối trước việc phân biệt, phát âm và ghi nhớ các thanh điệu này. Đặc biệt, người Việt Nam thường có thói quen đọc theo kiểu tiếng Việt nên dễ phát âm sai hoặc không nhấn đúng thanh điệu, dẫn đến việc giao tiếp tiếng Trung khó được hiểu đúng.
Bí quyết vượt “ải” phát âm tiếng Trung:
- Luyện nghe và nhại lại các file âm thanh, video tiếng Trung chuẩn.
- Thường xuyên ghi âm giọng nói của mình, so sánh với phát âm chuẩn để chỉnh sửa.
- Học cùng giáo viên hoặc người bản xứ để được sửa trực tiếp.
2. Hệ thống chữ Hán – “bức tường” lớn nhất với người Việt
Nếu hỏi “học tiếng Trung khó nhất là gì”, phần lớn câu trả lời sẽ là: Chữ Hán!
Tiếng Trung không dùng bảng chữ cái Latinh như tiếng Anh hay tiếng Việt mà dùng chữ tượng hình. Mỗi chữ Hán là một ký hiệu riêng biệt, không thể đánh vần. Điều này khiến rất nhiều người cảm thấy “sốc” khi mới bắt đầu học tiếng Trung cơ bản.
- Khó nhớ, khó viết: Một chữ Hán gồm nhiều nét, nhiều bộ phận và cách viết quy tắc. Việc nhớ hình dạng, thứ tự nét, ý nghĩa và cách đọc của từng chữ là một thách thức lớn.
- Số lượng từ vựng tiếng Trung khổng lồ: Để giao tiếp cơ bản, bạn cần nắm khoảng 1000 chữ Hán; để đọc báo, cần khoảng 2000–3000 chữ; còn để đọc sách nâng cao, con số có thể lên tới 5000 chữ hoặc hơn.
Kinh nghiệm học chữ Hán hiệu quả:
- Chia nhỏ mục tiêu học, mỗi ngày chỉ học 5–10 chữ mới và ôn lại chữ cũ.
- Ứng dụng flashcard tiếng Trung, hình ảnh, câu chuyện để liên kết và nhớ chữ lâu hơn.
- Luyện viết đều đặn, chú ý thứ tự nét để chữ vừa đúng vừa đẹp.
3. Ngữ pháp tiếng Trung – đơn giản nhưng “lắm cạm bẫy”
Nhiều người nhận xét ngữ pháp tiếng Trung không quá phức tạp, không chia thì như tiếng Anh, tuy nhiên sự khác biệt về trật tự từ và cấu trúc câu lại là trở ngại không nhỏ.
- Trật tự từ khác biệt: Ví dụ, tiếng Việt hay tiếng Anh nói “tôi đã ăn cơm”, còn tiếng Trung là “我吃了饭” (tôi ăn rồi cơm).
- Cấu trúc câu đặc biệt: Tiếng Trung rất hay dùng các trạng từ chỉ thời gian, địa điểm, tần suất,… ở những vị trí khiến người học dễ nhầm lẫn.
Mẹo chinh phục ngữ pháp tiếng Trung:
- Luôn học ngữ pháp gắn với ví dụ thực tế và đặt câu cho từng điểm ngữ pháp mới.
- Khi luyện giao tiếp tiếng Trung, hãy ưu tiên nghe – nói theo mẫu câu, sau đó luyện viết và phân tích câu.
4. Kỹ năng nghe và nói tiếng Trung – “đòn cân não” khi giao tiếp thực tế
Dù học tốt từ vựng, nắm chắc ngữ pháp, nhiều người vẫn cảm thấy khó khi luyện nghe tiếng Trung hoặc giao tiếp tiếng Trung với người bản xứ.
- Nói nhanh, nuốt âm: Người Trung Quốc nói chuyện với tốc độ cao, nhiều vùng miền có ngữ điệu địa phương mạnh, làm cho người mới học “không kịp nghe gì”.
- Từ vựng chuyên ngành, thành ngữ: Giao tiếp thực tế thường có nhiều từ vựng, thành ngữ mà giáo trình chưa dạy, khiến người học lúng túng.
Cách nâng trình nghe nói tiếng Trung:
- Luyện nghe tiếng Trung online qua các video, podcast, phim ảnh, bản tin tiếng Trung.
- Thường xuyên tham gia câu lạc bộ tiếng Trung hoặc học cùng bạn bè để luyện phản xạ.
- Chủ động ghi lại các câu, từ mới khi nghe và thử áp dụng vào giao tiếp hàng ngày.
5. Duy trì động lực học tiếng Trung – thử thách dài hơi nhất
Bên cạnh các khó khăn trên, việc duy trì động lực học tiếng Trung mới là thách thức lớn nhất với nhiều người. Việc học một ngôn ngữ mới cần thời gian dài, có lúc thấy tiến bộ, cũng có lúc muốn bỏ cuộc vì cảm giác “mình học mãi mà không lên trình”.
Bí quyết duy trì cảm hứng học tiếng Trung:
- Đặt mục tiêu rõ ràng cho từng giai đoạn: giao tiếp, đọc hiểu, thi HSK,…
- Kết hợp học online, học offline, tham gia cộng đồng học tiếng Trung để duy trì động lực.
- Tìm những nội dung yêu thích (âm nhạc, phim, vlog) để biến việc học thành niềm vui.
Kết luận
Vậy học tiếng Trung khó nhất là gì? Đó là sự kết hợp của nhiều yếu tố: phát âm, chữ Hán, ngữ pháp, kỹ năng nghe – nói và đặc biệt là sự kiên trì. Nhưng nếu có phương pháp đúng, sự quyết tâm và tinh thần học hỏi, bạn hoàn toàn có thể chinh phục tiếng Trung dù bắt đầu từ con số 0.
Hãy bắt đầu bằng những bước nhỏ, học đều đặn mỗi ngày và luôn giữ cho mình một tâm thế tích cực. Tiếng Trung không còn là “bức tường cao vời vợi”, mà sẽ trở thành cầu nối mở ra rất nhiều cơ hội mới cho bạn!