Bạn từng nghe nói rằng tiếng Trung là một trong những ngôn ngữ giàu hình ảnh và… giàu từ vựng nhất thế giới chưa? Có người bảo “tiếng Trung có tới cả triệu từ đấy!”. Nghe xong, không ít người học mới đã chùn chân, thậm chí… chưa học đã muốn bỏ.
Nhưng sự thật ra sao? Tiếng Trung có bao nhiêu từ vựng? Có nhất thiết phải biết hết mới nói được, đọc được, viết được hay không? Hãy để mình giải mã nỗi sợ này cho bạn.
1. Vì sao khó xác định “có bao nhiêu từ”?
Trước hết, cần hiểu rằng tiếng Trung không hoạt động kiểu 1 từ = 1 chữ cái như tiếng Anh hay tiếng Việt. Tiếng Trung dựa trên chữ Hán — mỗi chữ là một âm tiết, có thể mang nghĩa riêng hoặc kết hợp với chữ khác để tạo từ ghép. Một chữ có thể kết hợp với hàng chục, thậm chí hàng trăm chữ khác để tạo nghĩa mới.
Ngoài ra, ngôn ngữ này có một kho tàng khổng lồ các từ cổ, từ địa phương, từ chuyên ngành và từ mới xuất hiện mỗi ngày. Chính vì vậy, rất khó để đưa ra một con số “chính xác” tuyệt đối khi hỏi: tiếng Trung có bao nhiêu từ vựng?
2. Những con số biết nói
Nếu bạn mở các từ điển đồ sộ như 《汉语大字典》 hay 《现代汉语词典》, bạn sẽ thấy có khoảng 50.000 chữ Hán được ghi nhận. Nhưng trong thực tế đời sống, bạn chỉ cần biết khoảng 2.000 – 3.500 chữ là đã có thể đọc hiểu báo chí, xem phim, giao tiếp thoải mái rồi.
Vậy còn từ vựng thì sao? Nếu tính từ ghép, từ đơn, từ cổ, thành ngữ, từ chuyên ngành… số lượng từ vựng tiếng Trung có thể lên tới hàng trăm nghìn, thậm chí triệu từ.
Nhưng có một điều cực kỳ quan trọng bạn cần nhớ: không ai cần biết hết tất cả những từ đó để sử dụng tiếng Trung tốt cả. Theo kinh nghiệm giảng dạy và các lộ trình học chính quy (như chương trình HSK), để đạt đến mức sử dụng thành thạo tiếng Trung trong học tập và công việc, bạn chỉ cần khoảng 5.000 – 6.000 từ vựng là đã rất ổn.
3. Bạn cần biết bao nhiêu từ để dùng “thật”?
Nếu mục tiêu của bạn là giao tiếp đời sống thông thường, bạn hoàn toàn có thể thoải mái khi nắm khoảng 2.000 – 3.000 từ. Với lượng từ này, bạn có thể:
- Nói chuyện hằng ngày
- Mua bán, hỏi đường, giao tiếp cơ bản
- Đọc các bài báo dễ, phụ đề phim
- Viết được các đoạn văn đơn giản
Nếu bạn muốn dùng tiếng Trung trong công việc chuyên môn như kinh doanh, dịch thuật, giảng dạy… Bạn nên đặt mục tiêu 5.000 – 6.000 từ để có thể:
- Đọc và hiểu các văn bản phức tạp hơn
- Viết email chuyên nghiệp
- Thuyết trình, thương lượng
- Đọc sách, tài liệu chuyên ngành
Còn nếu bạn muốn trở thành chuyên gia ngôn ngữ, dịch giả chuyên sâu thì sẽ phải học thêm từ chuyên ngành, từ cổ, từ địa phương — con số có thể lên đến 8.000 – 10.000 từ, tùy lĩnh vực.
4. Đừng sợ, vì bạn không phải học hết!
Nghe đến hàng trăm nghìn hay hàng triệu từ, chắc chắn sẽ có người lo rằng học tiếng Trung là “nhiệm vụ bất khả thi”. Nhưng thực tế không ai — kể cả người Trung Quốc — nhớ và sử dụng hết tất cả những từ đó.
Ngay cả những nhà văn, nhà nghiên cứu ngôn ngữ bậc thầy cũng chỉ sử dụng một kho từ quen thuộc xoay quanh lĩnh vực của mình.
Điều quan trọng nhất là bạn cần học có chiến lược, học những từ:
- Có tần suất sử dụng cao
- Phục vụ đúng nhu cầu của bạn
- Được lặp lại trong đời sống thực tế
Như vậy, bạn vừa học nhanh, nhớ lâu, không bị ngợp, lại thấy vui khi áp dụng được ngay.
5. Cách học từ vựng tiếng Trung thông minh
Muốn chinh phục từ vựng tiếng Trung một cách hiệu quả, bạn nên:
- Học theo chủ đề (gia đình, công việc, du lịch, học tập…)
- Học theo cấp độ HSK — lộ trình rõ ràng, từng bước một
- Học qua ngữ cảnh — đọc sách, xem phim, nghe nhạc, học từ những câu chuyện cụ thể
- Sử dụng ứng dụng hỗ trợ như Anihao để ôn tập có hệ thống
- Học đều đặn mỗi ngày — 5-10 từ/ngày là hợp lý.
Nhớ rằng, chất lượng > số lượng. Học sâu 1 từ, biết cách dùng linh hoạt, tốt hơn là học vội vàng 10 từ mà chẳng nhớ được lâu.
6. Tổng kết
Vậy tóm lại: Tiếng Trung có bao nhiêu từ vựng? Nếu tính “cả thế giới” từ ngữ của nó — con số đó lên tới hàng trăm nghìn, có thể hơn một triệu từ.
Nhưng với người học bình thường:
- 2.000 – 3.000 từ là đã đủ để giao tiếp, đọc báo, xem phim
- 5.000 – 6.000 từ là có thể làm việc chuyên nghiệp, đọc tài liệu nâng cao
- 6.000 – 8.000 từ trở lên dành cho các chuyên ngành đặc biệt hoặc người nghiên cứu sâu.
Điều quan trọng nhất: đừng bị con số làm bạn nản lòng. Hãy bắt đầu từ những thứ cơ bản nhất, học đều đặn, có chiến lược, và kiên trì.
Sau một năm nhìn lại, bạn sẽ thấy mình đã “thu phục” được bao nhiêu từ rồi! Học tiếng Trung không phải chuyện ngày một ngày hai, nhưng nó hoàn toàn xứng đáng nếu bạn theo đuổi đến cùng.